کد مطلب:325941 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:276

ایدئولوژی ازلیه و بهائیه
مرام ازلیان همان مرام بابی گرفته شده از علی محمد باب است. فقط وجه تمایزشان این است كه صبح ازل را جانشین باب می دانند. آثار صبح ازل عمدتا توضیح و تفسیر آثار باب است. در مورد ایدئولوژی بهائیه باید گفت كه بهاءالله همچون علی محمد دین اسلام را منسوخ اعلام نمود و دین جدیدی را آغاز نمود. میرزا حسینعلی دعاوی چندی داشت كه هر جا به تناسب موقع و مقام و شخص طرف خطاب یكی از آنها را مدعی می شد گاهی خود را مصداق «من هیچم و كم ز هیچ» و گاهی خود را «آفریننده پروردگاران».

احكام اعلام شده از جانب حسینعلی بهاء بر اساس احكامی است كه از جانب علی محمد باب در كتاب بیان آمده است. البته در فلسفه و فروع تفاوتهایی بین این دو می باشد.

1 - نماز و روزه: به عقیده بهائیان از اول بلوغ واجب می شود - نماز میت از نظر آنان 7 ركعتی است.

2 - قبله: به نظر بهائیان جهت قبله همان جایگاه جسد بهاءالله در عكا است.

3 - محارم: ازدواج با محارم در این آیین مگر با زن پدر منع نشده است.

4 - عید: روز ولادت میرزا حسینعلی و روز بعثت باب اعیاد واجب است.

5 - ازدواج با بیش از دو زن حرام است ولی خود میرزا به دو سه زن هم قناعت نكرده است.

6 - معاملات ربوی آزاد است، حجاب زنان و ترك تراشیدن ریش مردان ملغی شده است.

- یكی از ابداعات بهاءالله نفی روحانیت و نهی نمودن این نهاد است.

- بعد از علی محمد باب 8 نفر ادعای من یظهره الله كردند كه هیچكدام به موفقیت میرزا حسینعلی نوری نبوده اند.

- در كتابهای مذهبی بهائیان از دخالت در سیاست منع شده اند.

میرزا حسینعلی نوری می گوید: این حزب بهائیان در مملكت هر دولتی ساكن شود باید به امامت و صدق و صفا با آن دولت رفتار نماید. من یظهر الله بهائیان لقبش بهاء الله است. امروزه از هر بهائی كه بپرسید حسینعلی دارای چه مقامی است می گویند من یظهرالله، ولی باب می گفت كه باید اسمش محمد باشد كه با توجه به عقاید بهائیان اسمش حسینعلی است به گفته باب باید محل ظهورش مسجد الحرام باشد كه با نظر بهائیان بغداد است.

می توان نتیجه گرفت كه من یظهرالله به عقیده علی محمد باب همان حضرت حجت (عج) است و نه بهاء.

با توجه به آنچه گفته شد جهت گیری كلی ایدئولوژی این فرق جداسازی ملت ایران از مراجع تقلید و مشغول كردن آنان به مكتبی ساخته بشر است، مكتبی كه جنبه های غیر عقلانی آن به عقلانیتش می چربد و به تدریج از صحنه عملی زندگی اجتماعی و سیاسی خارج می گردد. در نهایت گرایش به این ایدئولوژی موجب جدا شدن مردم از دین و دینداری و گرایش به مكاتب سكولار را در كنشگران بهائیت در دوران مشروطه و پهلوی خواهیم دید.

همانطوری كه دیدید روند جدایی ایدئولوژی بهائیت از ایدئولوژی شیعی مشخص گردید. ابتدا در مسئله نیابت امام زمان (عج) تغییر ایجاد شد و پیروان آیین شیخیه از مرجعیت شیعه كه آنان را نایب امام زمان می دانستند جدا گردیدند و به ركن رابع پیوستند. با توجه به اختیارات انحصاری ركن رابع در تفسیر دین در شیخیه و تفسیر و تدوین اصول جدید در بابیه، با ارائه تعبیرات تازه از اصول توحید، نبوت، معاد، عدل و امامت توسط علی محمد باب دین تازه ای بنا نهاده شد و آیین اسلام منسوخ اعلام
گردید. ایجاد آیین و مناسك تازه در فروع دین پیروان علی محمد را از دیگر شیعیان در زندگی عملی و اجتماعی نیز جدا نمود. با ادعای بعثت بهاءالله و افاضات او، بابیه از حالت سنتی خارج شد و به آداب و رسوم متناسب با ذائقه روز نزدیكتر گردید. این نزدیكی با سهل تر كردن احكام مربوط به روابط جنسی و وجهه های ظاهرا انسان دوستانه در مجازات دزدان و حكم به عدم سوزاندن كتب قابل مشاهده است. به این ترتیب آیین جدید نام بهائیت گرفت.

به این ترتیب در آیین شیخیه از لحاظ سیاسی تشكیل حكومت دینی با مشكل بزرگی مواجه خواهد شد. این فرقه بر حساس ترین نقطه سیاسی مكتب شیعه در زمان غیبت كبری انگشت می گذارد كه سر منشأ اقتدار روحانیت شیعه می باشد. بعد از مشوه شدن اصل نیابت امام عصر (عج) با ملغی نمودن دین اسلام از جانب باب و بهاءالله این حركت به سوی محو كامل دین اسلام از صحنه اجتماع پیش می رود. مخالفت باوجود قشری به نام فقها كه طبق قرآن كریم در مكتب اسلام برای تفسیر متشابهات و نگهبانی از دین و در اندیشه شیعیان و هم اهل سنت در صورت تشكیل حكومت اسلامی برای مدیریت جامعه در نظر گرفته شده است در اندیشه های باب و حسینعلی نوری به حدی است كه وجود چنین قشری را در آیین بهائیت ممنوع اعلام می كنند.

جدا شدگان از اقتدار روحانیت به علت پیروی از مكتب شیخیه به راحتی در دامن آیین جدید یعنی بابیت می افتند. هر چند رد پای دولت روسیه در ایجاد این نوگرایی دینی و یا حداقل كمك به ایجاد آن كاملا مشهود است، اما چنان كه در قسمت گذشته گفته شد در عمل شكسته شدن اقتدار مذهب شیعه در ایران به معنای شكسته شدن اقتدار ملی در این كشور است و به نظر می رسد حمایت روسیه و سپس انگلستان و بعد از اسرائیل و ایالات متحده آمریكا از این فرقه، انگیزه ای جز شكستن اقتدار ملت ایران نداشته باشد. البته باید خاطر نشان سازیم كه شواهد چنین نشان می دهد كه هیچ وقت مكتبی نمی تواند جایگزین مكتب ریشه دار و عمیق شیعه در كشوری كه به كشور امام زمان (عج) مشهور است شود. به ویژه در مكتب بهائیت تشتت به گونه ای است كه همواره مانند یك بمب خوشه ای فرهنگی رهبر تازه ای ظهور می كند، مكتب جدیدی احداث می شود و فكر نوی مطرح می گردد. وعده این نو به نو شدن ها در گفتار سید باب نیز داده شده است در آن جا كه او از آمدن پیامبران آینده و من یظهره الله سخن می گوید.